Akcje to najczęściej kupowane i sprzedawane papiery wartościowe na giełdzie. Każda akcja stanowi pokrycie finansowe (w określonych przypadkach niepieniężne) konkretnej spółki akcyjnej, która ją wyemitowała. Dla osób znających doskonale prawa rynku oraz potrafiących analizować wydarzenia gospodarcze przewidując trendy hossy i bessy jest to świetna możliwość szybkiego zarobku dużych pieniędzy.
Skąd biorą się akcje?
Akcje są papierami wartościowymi emitowanymi przez spółkę akcyjną, zyskującymi swoją rzeczywistą wartość w momencie rozpoczęcia jej działalności i pojawieniu się w notowaniach Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Stanowią one pokrycie kapitału zakładowego spółki, a każda akcja posiada dokładnie tą samą wartość. Każda akcja, aby posiadała ważność musi zawierać następujące informacje: nazwę, siedzibę i adres spółki, oznaczenie numeru rejestrowego spółki w sądzie oraz oznaczenie sądu, datę zarejestrowania spółki i emisji akcji, wartość nominalną, serię, numer, rodzaj akcji i uprawnienia szczególne (jeśli są), postanowienia statusu spółki o obowiązkach akcjonariusza względem spółki, podpis zarządu i pieczęć spółki. Jeśli na akcji nie znajdują się te informacje to akcja nie jest ważna.
Czy może się zwiększać ilość akcji jednej spółki?
Każda spółka akcyjna posiada określoną ilość akcji o tej samej wartości nominalnej stanowiącej w sumie pokrycie kapitału spółki. Są jednak dwie sytuacje, w których ilość akcji może się zwiększyć a są to:
zwiększenie kapitału zakładowego – w tym momencie emitowane są kolejne akcje o tej samej wartości nominalnej co poprzednie; przeważnie w takiej sytuacji akcjonariusze spółki mają prawo pierwszeństwa do wykupu takich akcji,
split – czyli zmniejszenie wartości nominalnej wszystkich akcji; wpływa na zwiększenie drobnych kupców tych akcji w niższych cenach; każda akcja jest dzielona na kilka takich, których wartość nominalna jest w sumie w wysokości pierwotnej akcji, zatem jeśli ktoś posiada 10 akcji o wartości 5 zł każda to po splicie 1:5 posiada 50 akcji o wartości 1 zł każda – wydaje się, że nastąpiło rozmnożenie przy czym wartość pozostała dokładnie ta sama.
Jaki są rodzaje akcji?
Na giełdzie dostępnych jest kilka rodzajów akcji przedstawionych poniżej:
akcje imienne – są akcjami, których właścicielem jest osoba wskazana z imienia i nazwiska na akcji (jeśli właścicielem jest firma to jej dane muszą znajdować się na akcji); mają za zadanie ograniczenie rozporządzania akcjami (chociaż i tak zawsze mogą być sprzedane),
akcje na okaziciela – właścicielem jest osoba posiadająca je w danym momencie – dają dużo większą (praktycznie nieograniczoną) możliwość rozporządzania nimi przez właścicieli,
akcje gotówkowe – są pokryciem gotówkowym akcji przed rejestracją spółki lub przed zwiększeniem kapitału zakładowego; ich pokrycie musi wynosić co najmniej ¼ wartości akcji jednak nie mniej niż różnica pomiędzy ceną emisyjną (kwota, którą płaci akcjonariusz kupując akcję) a wartością nominalną akcji – są to akcje imienne lub świadectwa tymczasowe,
akcje aportowe – są to akcje będące pokryciem wkładu niepieniężnego czyli takiego, który spółka musi odpracować konkretnemu akcjonariuszowi poprzez konkretne usługi lub pracę – są to akcje imienne,
akcje uprzywilejowane – posiadają one wymienione konkretne przywileje należne właścicielowi akcji z tytułu ich posiadania, dotyczy to zarówno praw majątkowych jak i niemajątkowych,
akcje nieme – są to akcje uprzywilejowane nie dające jednak praw niemajątkowych, a jedynie prawo do dywidendy.
Jak łatwo wywnioskować z powyższego opisu poszczególnych rodzajów akcji każda z nich daje inne możliwości i różne przywileje.
Jakie przywileje mogą posiadać właściciele akcji?
Każda spółka posiada odmienny statut, który daje różne przywileje właścicielom akcji spółki. Dodatkowo każda spółka posiada również Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy, które decyduje w mniejszym lub większym stopniu (jest to określone w statucie) o losach spółki w tym prawach akcjonariuszy. A oto przywileje jakie mogą posiadać właściciele określonych akcji (na każdej akcji nadającej prawo do konkretnego przywileju musi być zamieszczona informacja o tym):
prawo do dywidendy – czyli prawo do udziału w zyskach spółki – jest to konkretny zarobek właściciela akcji wypłacany z zysków spółki,
prawo do części majątku spółki podczas jej likwidacji,
prawo do poboru akcji nowej emisji podczas zwiększenia się kapitału zakładowego – może ono być wyłączne lub ograniczone,
prawo do głosu w Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy stanowiącym w określonym wymiarze o losach spółki.
Posiadanie akcji konkretnych spółek może stanowić realny dochód dla inwestora na kilka sposobów. Wielu ludzi dokonuje zakupu akcji w celu ich sprzedaży z zyskiem (ważna jest umiejętność określania rozpoczęcia oraz zakończenia hossy i bessy – ponieważ w tych okresach warto jest dokonać sprzedaży lub kupna akcji), inni z kolei robią to dlatego żeby osiągnąć zyski w formie dywidendy (która może być szczególnie wysoka na przykład dla akcji niemych – zrzeczenie się prawa głosu za podniesienie wysokości dywidendy). Niezależnie jednak od tego warto jest je kupić na początku hossy lub pod koniec bessy – czyli w okresie niskich cen tych akcji. Dlatego wszyscy inwestorzy chcący zarabiać poprzez dokonywanie transakcji na akcjach muszą doskonale znać sytuację poszczególnych spółek na tle całego rynku.