Dla wielu osób pożyczka hipoteczna i kredyt hipoteczny stanowią pojęcia synonimiczne, które bez przeszkód można stosować wymiennie, bowiem w gruncie rzeczy znaczą to samo. Tymczasem są to dwa odmienne produkty bankowe, różniące się między sobą kilkoma parametrami. O podstawowej różnicy pomiędzy kredytem hipotecznym, a pożyczką hipoteczną decyduje tzw. kategoria celowości. Kredyt hipoteczny jest zawsze udzielany na ściśle określony cel i musi zostać przez klienta zgodnie z tym celem wykorzystany. Tak więc za pomocą kredytu hipotecznego w większości banków można sfinansować następujące inwestycje: budowę domu, kupno domu lub mieszkania na rynku wtórnym albo pierwotnym, zakup działki, remont domu, zakup lub modernizację lokalu użytkowego celem najmu lub dzierżawy, ewentualnie przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo odrębnej własności lokalu. W niektórych bankach kredyt hipoteczny można również przeznaczyć na opłacenie kosztów związanych z prowadzoną inwestycją budowlaną (takich jak koszty sądowe i notarialne czy prowizja agencji nieruchomości). Należy jednak przypomnieć, iż jeśli kredytobiorca będzie próbował spożytkować kredyt hipoteczny niezgodnie z zadeklarowanym we wniosku przeznaczeniem, bank może postawić kredyt w stan natychmiastowej wymagalności (czyli zażądać zwrotu całej pożyczonej kwoty). W przypadku pożyczki hipotecznej nie ma takich ograniczeń. Cel, na który klient uzyskuje środki, jest dla banku nieistotny, zaś pożyczkobiorca ma prawo dowolnie dysponować pożyczonymi pieniędzmi, jako że stają się one jego własnością. Może więc je wydać na kupno samochodu, wyposażenie mieszkania, egzotyczne wakacje, spłatę innego kredytu, słowem – przeznaczyć je na zaspokojenie różnorodnych potrzeb życiowych. Natomiast tym, co łączy oba produkty bankowe jest fakt, iż ich zabezpieczeniem jest hipoteka, a więc ograniczone prawo rzeczowe. Udzielając pożyczki z zabezpieczeniem w postaci hipoteki bank obniża ryzyko i może zaoferować o wiele niższe marże w porównaniu z dość drogimi kredytami gotówkowymi. Tak więc dla osób, które potrzebują kilkudziesięciu tysięcy złotych, nisko oprocentowana pożyczka hipoteczna może być atrakcyjną alternatywą dla komercyjnych kredytów.