Najłatwiej zdefiniować spółkę jako wspólne przedsięwzięcie co najmniej dwóch osób, działających dla osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego, dzięki wniesionemu do spółki kapitałowi w formie pieniężnej oraz niepieniężnej. Obowiązujące w Polsce przepisy wyróżniają spółki cywilne, których działalność reguluje kodeks cywilny oraz spółki prawa handlowego, funkcjonujące na podstawie kodeksu spółek handlowych. Do najbardziej popularnych w Polsce rodzajów spółek należą: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka cywilna oraz spółka akcyjna. Do rzadziej spotykanych form prawno-organizacyjnych przedsiębiorstwa zaliczamy spółki jawne, spółki partnerskie, spółki komandytowe oraz komandytowo-akcyjne. Spółka cywilna Powstaje na podstawie umowy, na mocy której wspólnicy zobowiązują się dążyć do realizacji założonego celu gospodarczego przez określone działania. Działaniem tym może być wniesienie wkładu pieniężnego, środków trwałych (tzw. apart rzeczowy) lub świadczenie określonych usług. Istotą spółki jest to, że wspólnicy odpowiadają solidarnie całym majątkiem (zarówno spółki, jak i swoim osobistym) za zaciągnięte przez spółkę zobowiązania. Spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, nie stanowi więc samodzielnego podmiotu prawa. Dlatego też – mimo istnienia majątku spółki – jego prawnym właścicielem nie jest spółka, lecz wszyscy jej wspólnicy łącznie i niepodzielnie jako jej współwłaściciele. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością To jedna z najliczniejszych w Polsce form funkcjonowania przedsiębiorstwa. Spółka z z.o.o należy do spółek kapitałowych i posiada osobowość prawną (podlega więc wpisowi do rejestru sądowego, otrzymuje NIP i REGON oraz może założyć konto bankowe). Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być utworzona przez jedną lub więcej osób w celach gospodarczych, zaś jej umowa musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego. Spółka działa w oparciu o kapitał zakładowy (od 8 stycznia 2009 r. jest to minimum 5 tys. zł), przy czym wkłady na kapitał zakładowy wnoszą wszyscy wspólnicy spółki. Wkład może przybrać formę pieniężną lub rzeczową, jednakże nie mogą to być usługi oraz prawa niezbywalne. Oświadczenie członków zarządu o opłaceniu wkładów jest obligatoryjnym załącznikiem do wniosku o wpis spółki do KRS. Właściciele odpowiadają za zobowiązania spółki jedynie do wysokości wniesionych wkładów. Warto przypomnieć, iż kapitał zakładowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest nienaruszalny. W przypadku zmiany jego wartości przepisy wprowadzają obowiązek wyrównania jego brakującej części oraz zakazują podejmowania uszczuplających go czynności. Prawo przewiduje jednak możliwość obniżenie kapitału – niemniej może to nastąpić wyłącznie poprzez zmianę umowy spółki. Organami spółki z ograniczoną odpowiedzialnością są: – zarząd – który jest organem kierującym spółką i reprezentującym ją na zewnątrz, – zgromadzenie wspólników – stanowiące najwyższą władza spółki, podejmującą uchwały dotyczące wszystkich ważnych spraw spółki, – rada nadzorcza lub komisja rewizyjna (nieobowiązkowa) – pełniąca stały nadzór na działalnością spółki (badanie bilansów, rachunków zysków i strat). Spółka akcyjna Należy do spółek kapitałowych i posiada osobowość prawną. Powstaje na podstawie umowy w formie aktu notarialnego i podlega obowiązkowi wpisu do rejestru handlowego. Jako jedyna ma obowiązek publicznego udostępniania informacji na temat wyników swojej działalności, a także oznaczania swojej formy prawnej w obrocie handlowym (oznaczenie może przybrać formę rozwiniętą „Spółka akcyjna” lub formę skrótowca „S.A” – nota bene z punktu poprawności językowej całkowicie niepoprawnego). Spółka może być utworzona przez jedną osobę lub więcej w celach gospodarczych. Podstawą działalności jest kapitał wniesiony w formie akcji przez wspólników, którzy w chwili założenia spółki stają się jej współwłaścicielami (akcjonariuszami) i odpowiadają za zobowiązania spółki do wysokości wniesionego kapitału, a także czerpią zyski z jej działalności (w postaci dywidend). Minimalny kapitał akcyjny wynosi obecnie 100 000 zł. Podobnie jak to ma miejsce w przypadku spółki z o.o. spółka akcyjna posiada określoną formę organizacyjną. Prawo stanowi, iż spółka S.A. musi posiadać stały organ nadzorczy. Jest nim rada nadzorcza, sprawująca stałą kontrolę nad zarządem, który pełni funkcję reprezentacyjną i prowadzi wszystkie sprawy spółki. Jednak najwyższym z organów spółki jest walne zgromadzenie, na którym akcjonariusze mogą decydować o dalszej działalności spółki i podejmować decyzje strategiczne, określające jej przyszły rozwój.